мөһим булмаған мәсьәлә

неравные силы — тигеҙ булмаған көстәр

неравные расстояния — бер тигеҙ булмаған аралар

неравный брак — пар булмаған никах

бесцветный газ — төҫһөҙ газ

бесцветная жидкость — төҫһөҙ шыйыҡлыҡ

бесцветная ткань — баҙыҡ булмаған туҡыма

бесцветные глаза — төҫһөҙ күҙҙәр

бесцветный рассказ — төҫһөҙ хикәйә

неадекватная реакция — ғәҙәти булмаған реакция

недостаточные средства — етерлек булмаған аҡса

недостаточная помощь — аҙ ярҙам

недостаточные сведения — тулы булмаған мәғлүмәттәр

недостаточное знание своего дела — үҙ эшеңде ҡәнәғәтләнерлек кимәлдә белмәү

неорганическая природа — органик булмаған тәбиғәт

неорганические удобрения — органик булмаған ашламалар

неорганическая химия — органик булмаған химия

несовершеннолетняя девушка — балиғ булмаған ҡыҙ

несходные понятия — бер-береһенә оҡшамаған төшөнсәләр

несходная цена — килешеп булмаҫлыҡ баһа (хаҡ)

нечистая рубашка — керле күлдәк

нечистая посуда — бысраҡ һауыт-һаба

нечистая глина — ҡатнаш балсыҡ

нечистая рожь — сүпле арыш

нечистый цвет — тоноҡ төҫ

собака нечистой породы — саф тоҡомло булмаған эт

неточный — о произношении

нечистый выговор — бик үк аныҡ булмаған әйтелеш

нечистая работа — еренә еткереп эшләнмәгән эш

нечистые дела — алдаҡ эштәр

нечистый дух; нечистая сила — ен, бәрей, шайтан

нечистый на руку — ҡулы кәкре (уғры, бур)

слепой человек — һуҡыр кеше

азбука для слепых — һуҡырҙар өсөн әлифба

слепой человек — тома наҙан кеше

слепая любовь — һуҡыр мөхәббәт

слепые силы природы — тәбиғәттең стихиялы көстәре

слепые буквы — тоноҡ хәрефтәр

слепая игра в шахматы — тоҫмаллап шахмат уйнау

слепая пещера — сығыр урыны булмаған мәмерйә

слепая стена — тәҙрәһе булмаған стена

слепой дождь — ҡояшлы ямғыр

слепая кишка — һуҡыр эсәк

я вернулся домой, а он остался — мин өйгә ҡайттым, ә ул ҡалды

я зайду к вам не сегодня, а завтра — мин һеҙгә бөгөн түгел, ә иртәгә инеп сығырмын

до начала сеанса осталось пять минут, а людей в зал не пускают — сеанс башланырға биш минут ҡалған, ләкин халыҡты залға индермәйҙәр

он учится в вузе, а вот ты не сумел — ул юғары уҡыу йортонда уҡый, ә бына һин булдыра алманың

он человек простой, а ведь имеет вес в обществе — ул ябай кеше, ә шулай ҙа йәмғиәттә абруйы бар

и пришёл?! – А то как же! — килгәнме?! – Элбиттә!

а (не) то — юғиһә, бүтәнсә булһа

иди своей дорогой, а не то получишь от меня — юлыңда бул, юғиһә кәрәгеңде алырһың

можете остаться при своём мнении, а всё-таки я прав — үҙ фекерегеҙҙә ҡалығыҙ, ә мин барыбер хаҡлымын

отец ушёл, а сын продолжал стоять — атаһы китеп барҙы, ә улы тора бирҙе

отец развёл костёр, а дети пошли за ягодами — аталары ут яғып ебәрҙе, ә балалар еләккә китте

вдоль плетня в один ряд посажена смородина, а далее растёт какое-то дерево — ситән буйлап бер рәт ҡарағат ултыртылған, ә унан ары ниндәйҙер ағас үҫеп ултыра

сначала мы посетили выставку, а затем музей — башта күргәҙмәлә, ә һуңынан музейҙа булдыҡ

его пока никто толком не знает, а потому о нём ничего не говорят — уны әлегә бер кем йүнләп белмәй, шуға күрә уның тураһында бер нәмә әйтмәйҙәр ҙә

откололся я от своих друзей, а всё из-за тебя — дуҫтарымдан айырылдым мин, ә барыһы һинең арҡала

он ещё не приехал. А кстати, ты не забыл прихватить с собой документы? — ул әле ҡайтып етмәне. Эйткәндәй, һин үҙең менән документтарыңды алырға онотманыңмы?

а сколько я терпел – уму непостижимо! — ә мин күпме түҙҙем – аҡылға һыймаҫлыҡ!

а как ты туда попал? — ә һин нисек унда барып эләктең?

как ты сказал? – а никак! — нимә тинең? – ә бер нисек тә!

а не то сходил бы в магазин — булмаһа, магазинға барыр инең

спеши, а то опоздаешь — ашығыңҡыра, юҡһа һуңларһың

сходите туда сами, а то пошлите кого-нибудь — унда һеҙ үҙегеҙ барығыҙ, йә булмаһа берәйһен ебәрегеҙ

а? Ничего ведь не слышу, говори отчётливей — ә? Бер нәмә лә ишетмәйем бит, асығыраҡ һөйлә

что ты натворил, а? — нимә эшләнең һин, ә?

вот парень, а! — егете лә егете бит, ә!

кого осрамили ведь, а?! — кемде хур иттеләр бит, ә?!

смотри-ка, что он делает, а? — ҡара әле, нимә эшләй ул, ә?

а-а, это ты? — ә-ә, был һинме ни?

а, вот как! — ә, бына нисек!

а, вот куда вы спрятались! — әһә, бына ҡайҙа йәшенгәнһегеҙ икән!

а, мамочка! Как я рад тебя видеть! — уй, әсәкәйем! Һине күреүемә шундай шатмын!

а, вы ещё сопротивляетесь! — әһә, һеҙ ҡаршылашаһығыҙмы әле!

а! Была не была — эй! Булды ни ҙә, булманы ни

а-а-а, не трогайте меня, ради бога! — уй, алла хаҡы өсөн, миңә теймәгеҙ!

бесписьменные народности — яҙыуы булмаған халыҡтар

бесписьменные языки — яҙыуы булмаған телдәр

беспрецедентный случай — ғүмерҙә булмаған хәл

родительское собрание бывает раз в месяц — ата-әсәләр йыйылышы айына бер тапҡыр була

мы часто бываем в театре — беҙ театрҙа йыш ҡына булабыҙ

бывают странные случаи — ғәжәп хәлдәр булғылай

как не бывало — әҫәре лә (эҙе лә) ҡалманы, булмаған (да) кеүек

как ни в чём не бывало — бер нәмә лә булмаған кеүек (шикелле), бер нәмә лә булмағандай, һис тә иҫ китмәй генә

все собрались? — Да - бөтәһе лә йыйылдымы? – Эйе

да, это верно — эйе, был дөрөҫ

он вернулся, да? — ул ҡайттымы ни?

ты этого человека хорошо знаешь, да? — һин был кешене яҡшы беләһең, шулаймы?

да, ещё одна новость — әйткәндәй, тағы бер яңылыҡ

да, совсем забыл — әй, бөтөнләй онотҡанмын

я тебе другую книгу подарю.- Да, подаришь ты! — мин һиңә икенсе китап бүләк итермен. – Эйе шул, бирерһең һин!

да здравствует дружба народов! — йәшәһен халыҡтар дуҫлығы!

да обернитесь вы — әйләнегеҙ әле

да вы садитесь! — ултырһағыҙсы!, ултырығыҙ әле!

ай да — бына исмаһам

вот это да! — китсе!, бына һиңә (кәрәк булһа)!

ну да!: — 1) әлбиттә, һис шикһеҙ

вы придёте? – Ну да! — һеҙ киләһегеҙме? – Элбиттә!

2) китсе! булмаҫ!; он переехал в деревню. – Ну да! — ул ауылға күсеп киткән. – Китсе! Булмаҫ!

отец да я — атай ҙа мин

в лесу лишь берёза да осина — урманда тик ҡайын да уҫаҡ

сегодня холодно, да ещё дождь со снегом идёт — бөгөн көн һыуыҡ, өҫтәүенә ҡар ҡатыш ямғыр яуа

знал, да не сказал — белһә лә әйтмәгән

да и (при усилении соед. союза) — да/дә

пойду да и выскажу — барам да әйтеп һалам

да и только (при усилении действия) — -да/-дә

плачет да и только! — илай ҙа илай!

нет-нет да и — бер булмаһа – бер, әллә ниҙә бер, юҡ-юҡ та, һирәк-мирәк булһа ла, юҡ тигәндә

извращённые понятия — үҙгәртелгән, боҙоп аңлатылған төшөнсәләр

извращённый вкус — тәбиғи булмаған зауыҡ

небольшой отряд — бәләкәй отряд

небольшой отрезок времени — аҙ ғына ваҡыт

глубина реки небольшая — йылға тәрән түгел

с небольшим — аҙ ғына артыҡ

час с небольшим — сәғәттән аҙ ғына артыҡ

дело стало за небольшим — эш аҙҙа ғына (тороп) ҡалды

небывалое происшествие — иҫ киткес ваҡиға

небывалые факты — уйҙырма факттар

невозможные замыслы — тормошҡа ашыра алмаҫлыҡ ниәттәр

невозможная жара — түҙә алмаҫлыҡ эҫе

невозможная головная боль — сыҙай алмаҫлыҡ баш ауыртыуы

невозможный тон — һис тә ярамай торған тон

невозможного нет — мөмкин булмаған нәмә юҡ

негибкие ветки — бөгөлмәй торған ботаҡтар

негибкий организатор — таһыллы булмаған ойоштороусы

неестественный смех — яһалма көлөү

неестественная перемена — ғәҙәти булмаған үҙгәреш

умереть неестественной смертью — үҙ үлеме менән үлмәү